Avonturen in de laundry mat

Gisteren was een vrij reguliere dag. Gewoon werk, ik moest nog even naar de bank, ik heb geluncht met een collega in een Mexicaans tentje geheten Chipotle (naar de chipotle peper, uitspraak: sji-poot-lee met de klemtoon op ‘poot’). Ik had taco’s besteld. Dan krijg je dus drie kleine tortilla’s helemaal volgestopt met kip, saus, tomaten, sla, en nog andere dingen die ik niet kan plaatsen. Ze rollen ze niet op (ja, in U-vom…) dus hoe je ze enigszins fatsoenlijk naar binnen krijgt is mij een raadsel. ’t Is wel gelukt en ze waren erg lekker, maar ik moest wel mijn armen tot mijn ellebogen wassen naderhand…

Werk stond gisteren praktisch geheel in het teken van de eerste systeemschattingen op mijn data. Voor de collega’s: ik probeer in Eviews full information maximum likelihood schattingen (dus systeemschattingen) te doen. Maar natuurlijk werkt dat niet in een keer: “Warning: singular covariance”. Grrr. Ik vermoedde dat het te maken had met identificatieproblemen van mijn model. Hoe zat dat ook al weer (eigenlijk is in mijn geval de vraag: hoe zit dat überhaupt…?). Tegen vijven zag ik Jason Duan, de assistent professor die hier ook die Marketing Models cursus geeft. Hij lijkt een soort Rutger te zijn: megaslim, methodsexpert en bereid om te helpen. Na wat uitproberen (Heb je outliers in je data? Nee. Heb je al een main effect-specificatie geprobeerd? Ja. Heb je starting values geprobeerd? Ja. Heb je andere variabelen geprobeerd? Ja. Wat is de theoretische achtergrond? Zus-en-zo.) kwamen we er toch uit… Wat fijn dat Jason even wilde helpen. Nu kan ik in econometrieboeken gaan zoeken wat de precieze voorwaarden van identificatie van dit soort modellen zijn. Mooi, voortgang!

Zaterdag wasdag

Vandaag ben ik voor het eerst naar de wasserette geweest. Ik heb hier geen wasmachine. Dat is standaard hier: er zit vaak niet eens een aansluiting in huis. Vooral huurders zijn op de ‘Laundry Mat’ aangewezen. Ik vond dat nogal raar toen ik dat hoorde, maar goed, als iedereen het doet zal het wel prima zijn. Mariah, de huurder van dit huis, had mij verteld dat er een wasserette op 42nd Street zat. Ik heb vanochtend dus mijn was verzameld, ook maar dingen als lakens meegenomen, dat allemaal in mijn grote koffer-op-wieltjes gepropt en naar 42nd Street gelopen. Dat is negen ‘blocks’ vanaf 33rd Street.

Een Amerikaanse laundry mat is een raar iets. Het is een ‘winkel’ met zo’n 30 wasmachines, sommige erg groot, en zo’n 15 enorme drogers (zie foto). Het rare is dat er helemaal niemand was toen ik aankwam, terwijl er wel machines aan het draaien waren. Geen klanten, maar ook geen beheerder of zo. Hmm… Ik op onderzoek uit. Ik zag vrij snel het verschil tussen droger en wasmachine. Ook zijn er verschillende soorten wasmachines in de laundry mat: oude en niet zo betrouwbaar ogende gevallen, nieuwe, kleine, grote, boven- en voorladers, van alles wat. Elke wasmachine heeft zijn eigen muntjes-gleuf, waar kwartjes (‘quarters’) in moeten, 2 tot 3 dollar per wasbeurt: dat zijn veel kwartjes. Op dat moment kwam er iemand binnen, een meisje van een jaar of 30. Nu is hier iedereen in Austin “superfriendly” en behulpzaam, en zij heeft mij geholpen om de wasmachines aan te praat te krijgen. Een paar dingen die mij opvielen:

- Waar wij thuis kunnen kiezen tussen koud, 30, 40, 60, 90 graden, enz. plus een grote variëteit aan wasprogramma’s, hebben ze hier ‘koud’, ‘warm’ en ‘veel/middel/weinig vuil’. En daar moet je het mee doen… Ook niet zo gek natuurlijk: als iedereen de gebruiksaanwijzing voor een wasmachine moet lezen voordat ie kan gaan beginnen met wassen, dan werkt een laundry mat concept natuurlijk niet.
- Voordat bij ons een typisch wasprogramma klaar is, zijn we 2,5 uur verder… Hier doen ze het aanmerkelijk sneller. Dus toen ik Mariah van te voren vroeg wat ze al die tijd deed, zei ze dat ze werk meenam. Ik heb vanochtend daarom drie papers meegenomen: was niet nodig. Blijkt dat wasmachines hier welgeteld een half uur draaien. En dan zijn ze klaar. Ik vraag me af hoe dat zit: of Amerikaanse wasmachines wassen niet schoon, of Europese wasmachines zitten anders in elkaar. Een half uurtje wachten op een wasmachine, met ondertussen je boodschappen doen is zeer acceptabel!
- Efficiënt is dat je dus parallel je bonte en je witte was kunt doen omdat je meerdere wasmachines kunt aanzetten. En je kunt ook meerdere drogers tegelijkertijd pakken. Dat is handig.
- Een droger kost een kwartje per 7 minuten. Standen: heet/middelheet. Niet bedoeld voor leggings: die worden opgevreten zag ik nadat ik mijn legging uit de droger viste. Leergeld… Gelukkig heb ik de rest van mijn goede kleren niet in de droger gegooid, die hang ik thuis wel te drogen…

Tijdens het wassen heb ik een erg lekker spinazie-feta-tomaten-tosti gegeten bij de zaak ernaast, met een koffie ‘latte’ met smaak ‘slootwater’ (foto). Daarna de was van wasmachine naar droger verplaatst. Toen bij de grocery store in de buurt wat kleine benodigdheden gehaald. Daarna weer naar de laundry mat. En daar sta je dan: je gewassen en gedroogde spullen op te vouwen, al kletsend met andere mensen. Alsof ik het nooit anders heb gedaan…

Daarna heb ik mijzelf getrakteerd op wat Amerikaanse kaasjes bij de kaaswinkel in de buurt. Duur dat dat was: 40 dollar voor een vier kleine driehoekjes kaas, een bakje noten en een ciabatta brood! Jemig! Leergeld, alweer. Toen ik zojuist weer richting 33rd Street liep werd ik aangesproken door een zestiger die aan het joggen was: “You have a lot of stuff on you!” (ik werd echt zomaar uit het niets aangesproken op straat…). Een kletsje volgt. Het is echt zo: zodra je hier zegt dat je uit Europe komt, “I’m new to Austin, new to the States” zijn ze allemaal erg aardig, vertellen ze je hun verhaal en achtergrond en vragen ze je wat je komt doen. Gisteren heb ik zo ook de buurjongen gesproken die het appartement aan de voorkant van het huis huurt: een PhD student uit Oregon, die aardrijkskunde studeert (“agriculture in Bolivia” – je moet wat!). Het levert allemaal niet geheel nuttige informatie op, maar je spreekt zo wel mensen, het maakt het wat gezelliger allemaal.

Ik ben wel benieuwd of mijn wasactie een beetje succesvol is gebleken. In Nederland krijg ik van het minste of geringste jeuk en eczeem, en eerlijk gezegd ben ik er niet volledig gerust op dat alles meteen goed is gegaan. Wie weet wat anderen voor jou in zo’n wasmachine hebben geflikkerd… Mijn slobberbroek die ik nu aan heb, en die mee is geweest in de was, jeukt nu best wel een beetje (best erg eigenlijk…). Of het is gewoon dat ik er nu meer op let, dat kan natuurlijk ook (attention bias…). Ik zal het morgen wel zien. Ik heb mijn lakens en mijn handdoeken ook gewassen: als ik rood als een kreeft uit bed kom morgen is het mis gegaan…